Indien u extra tijd wenst door te brengen met uw kind(eren), bestaat de mogelijkheid ouderschapsverlof op te nemen. Dit verlof behoort tot de zogenaamde “thematische verloven”. Dit zijn wettelijk vastgelegde mogelijkheden die u het recht geven om gedurende een specifieke periode in uw loopbaan minder of zelfs niet te werken. Mijntoeslagen vertelt u meer over het ouderschapsverlof.
Wat is ouderschapsverlof?
Met het oog op het bevorderen van een gezonde balans tussen werk en gezinsleven heeft Vlaanderen een uitgebreid ouderschapsverlofstelsel geïmplementeerd. Ouderschapsverlof biedt werknemers in Vlaanderen de mogelijkheid om tijdelijk hun professionele verplichtingen te verminderen of op te schorten. Hierdoor kunnen ze zich volledig wijden aan de zorg voor hun kinderen.
Voorwaarden ouderschapsverlof?
U kunt verlof nemen voor het kind van wie u de biologische ouder, de ouder die het kind erkend heeft of de adoptieouder bent. Beide ouders kunnen ouderschapsverlof nemen.
Leeftijdsvoorwaarde
Het ouderschapsverlof moet beginnen voordat uw kind twaalf jaar wordt. Als uw kind een fysieke of mentale handicap van minstens 66 % heeft, is die leeftijdsgrens 21 jaar. Het recht op ouderschapsverlof geldt per kind dat aan de leeftijdsvoorwaarde beantwoordt.
Vorm en duur
U kunt het ouderschapsverlof in vier vormen opnemen, ongeacht de sector. De duur van het ouderschapsverlof verschilt afhankelijk van de gevraagde onderbreking.
U hebt voor elk kind recht op vier maanden volledig, acht maanden halftijds, 20 maanden 1/5 of 40 maanden 1/10 verlof (in het laatste geval is het akkoord van de werkgever vereist). U mag die verschillende mogelijkheden ook afwisselen. Naast die “klassieke opnamemogelijkheden” kunt u het voltijds en halftijds ouderschapsverlof ook op een flexibelere manier opnemen (in weken in plaats van in maanden), op voorwaarde dat uw werkgever daarmee akkoord gaat.
Bescherming tegen Ontslag
Uw werkgever is niet bevoegd om het ouderschapsverlof af te wijzen, maar hij heeft wel de mogelijkheid om het met maximaal zes maanden uit te stellen. Dit is echter op voorwaarde dat hij hiervoor gerechtvaardigde redenen kan aanvoeren. Gedurende de periode vanaf de datum van uw verlofaanvraag tot drie maanden na de beëindiging van uw verlof, geniet u bescherming tegen ontslag.
Procedure
Bij elke aanvraag voor ouderschapsverlof dien je twee afzonderlijke stappen te volgen:
Stap 1: schriftelijke kennisgeving aan de werkgever
1. Schriftelijke kennisgeving aan de werkgever van je intentie, waarbij je gebruik kunt maken van het attest uit de Break@Work-applicatie: Hierin staat vermeld hoeveel recht je nog hebt op thematisch verlof. Deze kennisgeving moet via aangetekend schrijven aan de werkgever worden overgemaakt, of schriftelijk worden overhandigd met een dubbel exemplaar dat door de werkgever moet worden ondertekend als ontvangstbewijs.
In deze kennisgeving dien je het volgende te vermelden:
- Het gewenste thematisch verlof (ouderschapsverlof, medische bijstand, palliatief verlof, of verlof voor mantelzorg).
- De gekozen vorm van onderbreking:
- Voltijdse onderbreking;
- Halftijdse onderbreking;
- Onderbreking met 1/5;
- Onderbreking met 1/10.
- De aanvangsdatum en duur van de gewenste onderbreking.
- Bij halftijds, 1/5 of 1/10 ouderschapsverlof dien je ook aan te geven hoe je je prestaties wilt verminderen.
In geval van meerdere kinderen mag je slechts één verlof per schriftelijke kennisgeving aanvragen. Hierin dien je aan te geven voor welk kind je het ouderschapsverlof wilt opnemen. Bij meerdere periodes van onderbreking voor hetzelfde kind dien je evenveel schriftelijke kennisgevingen aan de werkgever te verstrekken als het aantal gewenste periodes.
Voor werkgevers in de privésector, gemeentebesturen, provinciale besturen en bijbehorende diensten, moet de schriftelijke kennisgeving tussen drie maanden en twee maanden vóór de gewenste begindatum aan de werkgever worden overhandigd. Voor alle andere werkgevers moet de schriftelijke kennisgeving drie maanden vóór de gewenste begindatum plaatsvinden.
Stap 2: indienen van aanvraag bij RVA
2. Indienen van een aanvraag bij de RVA (Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening).
Wanneer de begindatum van het thematisch verlof met de werkgever is overeengekomen.
In geval van werkgeversakkoord voor:
- Aanvraag voor 1/10 ouderschapsverlof;
- Flexibilisering van het ouderschapsverlof of medische bijstand in de vorm van een wekelijkse volledige onderbreking;
- Flexibilisering van het halftijds ouderschapsverlof per maand.
- Met deze aanvraag kun je onderbrekingsuitkeringen aanvragen. De RVA ontvangt informatie over de door de werkgever toegekende periode van thematisch verlof.
- Indien je ouderschapsverlof aanvraagt zonder uitkeringen, dien je ook een aanvraag in te dienen bij de RVA. Hierdoor zijn zij op de hoogte van de door de werkgever toegestane periode.
- De procedure bij de RVA dient te worden gevolgd voor elke aanvraag voor thematisch verlof. Dit zowel voor nieuwe aanvragen als voor latere verlengingen.
Per aanvraag kun je verzoeken om:
- Een ononderbroken periode van thematisch verlof.
- Een enkele soort onderbreking (voltijds, halftijds, 1/5 of met 1/10).
Voordelen ouderschapsverlof
Ouderschapsverlof biedt verschillende voordelen voor werknemers die ervoor kiezen om deze vorm van verlof op te nemen:
Balans tussen werk en privé: Ouderschapsverlof geeft ouders de mogelijkheid om een betere balans te creëren tussen hun professionele en persoonlijke leven. Het stelt hen in staat om meer tijd door te brengen met hun kinderen tijdens belangrijke ontwikkelingsfasen.
Flexibiliteit: De verschillende vormen van ouderschapsverlof, zoals voltijds, halftijds, 1/5 of 1/10, bieden flexibiliteit aan ouders om de meest geschikte regeling te kiezen die past bij hun behoeften en die van hun gezin.
In sommige gevallen kunnen ouders onderbrekingsuitkeringen aanvragen bij de RVA (Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening) om financiële ondersteuning te ontvangen tijdens de periode van ouderschapsverlof.
Dit verlof stelt werknemers in staat om een tijdelijke stap terug te doen zonder hun loopbaan op lange termijn in gevaar te brengen. Ze behouden hun positie in het bedrijf en kunnen na het verlof hun professionele activiteiten hervatten. Het is een wettelijk recht voor ouders. Dit betekent dat werkgevers verplicht zijn om hieraan mee te werken, tenzij er gegronde redenen zijn om het met maximaal zes maanden uit te stellen.
Wettelijk recht ouderschapsverlof
In Vlaanderen wordt ouderschapsverlof niet alleen gezien als een arbeidsgerelateerde regeling, maar als een fundamenteel wettelijk recht dat de cruciale rol van ouderschap erkent en ondersteunt. Het illustreert de inzet van de wetgever voor het creëren van een werkomgeving die rekening houdt met de diversiteit van gezinnen en de behoeften van ouders.
