. HieAdv
Het besluit om een scheiding aan te vragen is een ingrijpende gebeurtenis die zowel juridische als emotionele aspecten omvat. In Vlaanderen volgt het proces van scheiding bepaalde wettelijke procedures en vereisten. Mijntoeslagen geeft inzicht in de stappen die moeten worden genomen bij het aanvragen van een scheiding in Vlaanderen. Hierbij wordt er aandacht besteed voor zowel de juridische aspecten als het belang van emotioneel welzijn tijdens dit proces.
Echtscheiding door onderlinge toestemming in 2024
Bij een echtscheiding door onderlinge toestemming bereiken u en uw partner overeenstemming over essentiële familiale en materiële zaken. Deze overeenkomst wordt vastgelegd in een regelingsakte en een familierechtelijke overeenkomst.
Deze overeenkomst omvat onder andere afspraken over:
- De verdeling van zowel roerende als onroerende goederen.
- Onderhoud en huisvesting van de kinderen.
Indien er moeilijkheden ontstaan bij het opstellen van de regelingsakte of de familierechtelijke overeenkomst, is het niet per se nodig om dit geschil voor de rechtbank te brengen. Een erkend bemiddelaar kan u ondersteunen om tot een overeenkomst te komen die voor beide partijen aanvaardbaar is. Zodra de regelingsakte en de familierechtelijke overeenkomst zijn opgesteld, wordt een verzoekschrift ingediend bij een rechtbank van eerste aanleg naar keuze. De rechtbank beoordeelt of aan alle voorwaarden en formaliteiten is voldaan. Indien dit het geval is, wordt de echtscheiding uitgesproken, en bent u officieel gescheiden.
Scheiden zonder onderlinge toestemming
Lukt het niet om in onderlinge toestemming te scheiden, dan is de onherstelbare ontwrichting van het huwelijk de enige mogelijkheid. De echtscheiding wordt uitgesproken wanneer de rechter op basis van aangeleverd bewijs concludeert dat het huwelijk onherstelbaar ontwricht is. Daarnaast kan een huwelijk ook als onherstelbaar ontwricht worden beschouwd indien u en uw partner gedurende een zekere periode feitelijk gescheiden hebben geleefd. Of het nu gaat om het bewijs van onherstelbare ontwrichting of feitelijke scheiding, is het noodzakelijk om een bezoek te brengen aan de rechtbank van eerste aanleg, gelegen op de laatste echtelijke verblijfplaats of de woonplaats van de verweerder.
Bewijs van onherstelbare ontwrichting
Onherstelbare ontwrichting van het huwelijk treedt op wanneer het onmogelijk is om nog langer samen te leven. Zowel u als uw partner kunnen op legale wijze bewijs leveren, waaronder brieven, e-mails, foto’s, getuigenverklaringen, en andere wettelijk aanvaarde middelen. De echtscheiding wordt onmiddellijk uitgesproken zodra de rechter, aan de hand van het voorgelegde bewijs, vaststelt dat het huwelijk onherstelbaar ontwricht is.
Feitelijke scheiding
Een huwelijk wordt eveneens beschouwd als onherstelbaar ontwricht indien u en uw partner gedurende een bepaalde periode feitelijk gescheiden hebben geleefd. Bij een gezamenlijke aanvraag is een feitelijke scheiding van zes maanden voldoende. Indien de aanvraag wordt ingediend vóór deze periode, dienen beide partijen na een reflectieperiode een tweede keer voor de rechtbank te verschijnen om hun wens tot echtscheiding te bevestigen. Bij een eenzijdige aanvraag is een feitelijke scheiding van meer dan een jaar vereist.
Advies en bemiddeling tijdens scheiding
Het proces van het maken van afspraken met uw partner tijdens een scheiding en het vastleggen van deze afspraken in een regelingsakte en een familierechtelijke overeenkomst is vaak complex. Niettemin hoeft het niet direct te leiden tot de keuze voor een echtscheiding op basis van onherstelbare ontwrichting. Om een echtscheiding door onderlinge toestemming succesvol te laten verlopen, kunt u waardevolle hulp en advies zoeken, bijvoorbeeld bij een bemiddelaar, advocaat, of notaris. Ook kunt u terecht bij instanties zoals een Justitiehuis, een Wetswinkel, of een Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW). Deze professionals kunnen u begeleiden, ondersteunen en helpen bij het bereiken van overeenstemming met uw partner, waardoor een vreedzame en wettelijk aanvaardbare scheiding mogelijk wordt. Het inschakelen van deskundige hulp kan het proces verlichten en de kans vergroten op een positieve uitkomst voor alle betrokken partijen.
Advies en ondersteuning
Tijdens een scheiding kunt u een beroep doen op verschillende personen en instanties om waardevol advies en ondersteuning te ontvangen.
1. Bemiddelaar
Een bemiddelaar biedt de mogelijkheid om conflicten rond echtscheiding te vermijden zonder tussenkomst van de rechtbank. Deze deskundige, onpartijdige persoon ondersteunt u bij het vinden van een onderlinge overeenkomst over diverse aspecten van de scheiding. Via de website van de Federale Bemiddelingscommissie kunt u zoeken naar een bemiddelaar in uw regio.
2. Advocaten
Wanneer u een echtscheidingsprocedure wilt starten of er al in verwikkeld bent, kan het raadzaam zijn een advocaat te raadplegen. Als u de kosten van een advocaat niet kunt dragen, kunt u een beroep doen op een pro-Deoadvocaat. U kunt via Advocaat.be een advocaat in uw buurt vinden.
3. Notaris
Koppels die scheiden met onderlinge toestemming kunnen een regelingsakte laten opstellen door een notaris. Deze akte legt afspraken vast, zoals de verdeling van goederen. Voor meer informatie kunt u terecht op Notaris.be.
4. Commissies voor Juridische Bijstand (CJB)
Voor diverse vragen over (echt)scheiding kunt u terecht bij een Commissie voor Juridische Bijstand. Lokale instanties zoals Justitiehuizen, Openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn (OCMW’s), Het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW’s) en Sociale Huizen stellen ruimten ter beschikking waar advocaten van de Commissie voor Juridische Bijstand eerstelijnsadvies kunnen geven.
5. De Wetswinkel
De Wetswinkel beantwoordt uiteenlopende juridische vragen, waaronder die over (echt)scheiding. Beroepsjuristen verstrekken eerstelijnsadvies. Meer informatie is te vinden op wetswinkel.be.
6. Centra voor Algemeen Welzijnswerk (CAW)
Voor inzicht in uw positie bij een geschil met uw partner, evenals voor advies over rechten, plichten en te ondernemen stappen, kunt u terecht bij een centrum voor algemeen welzijnswerk. Adressen zijn beschikbaar op caw.be.
7. Zelfhulpgroepen
Zelfhulpgroepen bieden ondersteuning en juridische bijstand bij de uitdagingen van (echt)scheiding. In de online databank van Trefpunt Zelfhulp vindt u adressen van zelfhulpgroepen rond echtscheiding.
Wie ontvangt alimentatie?
Een onderhoudsuitkering of alimentatie is een financiële ondersteuning voor levensonderhoud die kan worden toegekend aan:
- De ex-echtgenoot of ex-echtgenote na een echtscheiding.
- Kinderen na een echtscheiding of het uit elkaar gaan van ouders.
Een bedrag overeenkomen
Bij een scheiding met wederzijdse toestemming is het noodzakelijk om overeenstemming te bereiken over de eventuele betaling van onderhoudsgeld aan een van de ex-partners. In geval van een echtscheiding op basis van onherstelbare ontwrichting kan de economisch zwakkere ex-partner onderhoudsgeld ontvangen, mits aangetoond wordt dat dit nodig is.Afhankelijk van de financiële situatie van beide partijen kan de alimentatie in de loop der tijd stijgen, dalen of worden stopgezet.
Problemen met ontvangen of betalen alimentatie
Als u niet het onderhoudsgeld ontvangt waar u recht op hebt, kunt u een beroep doen op de Dienst voor Alimentatievorderingen (DAVO). DAVO kan, onder bepaalde voorwaarden, maandelijkse onderhoudsgelden en achterstallen innen bij de persoon die verantwoordelijk is voor de betaling. Ook kan DAVO, indien van toepassing, voorschotten op het onderhoudsgeld uitbetalen.Als het betalen van het onderhoudsgeld problematisch is, kunt u mogelijk een beroep doen op het OCMW. Ook als u geen aanspraak maakt op deze tussenkomst, kunt u bij een OCMW of CAW terecht om uw financiële situatie te bespreke