Het kopen of verkopen van een woning op lijfrente is niet de meest gangbare methode, maar kan in bepaalde situaties een aantrekkelijke optie zijn. Hoe werkt het precies en waar moet je op letten bij (ver)kopen op lijfrente? Mijntoeslagen legt u alles uit.
Wat is aankoop op lijfrente?
Bij een aankoop op lijfrente wordt de prijs van het onroerend goed niet in één keer betaald, maar in termijnen. De koper, ook wel de renteplichtige genoemd, betaalt de verkoper, bekend als de lijfrentetrekker, een periodieke rente, bijvoorbeeld maandelijks. Deze betalingsverplichting eindigt bij het overlijden van de verkoper of na het verstrijken van de in het contract vastgelegde termijn.
Wat is verkoop op lijfrente?
Bij het verkopen van een huis op lijfrente wordt de prijs niet meteen betaald, maar in termijnen. De koper betaalt regelmatig een bedrag aan de verkopers, meestal maandelijks. Dit bedrag kan elk jaar worden aangepast volgens de index. De verkopers kunnen ervoor kiezen om in hun huis te blijven wonen zolang ze nog leven of om elders te gaan wonen. Zo kunnen ze blijven genieten van hun huis tot ze overlijden.
Welke factoren bepalen het bedrag van de lijfrente?
De maandelijkse lijfrente die je ontvangt of betaalt, hangt af van verschillende factoren:
- De prijs van de woning op de markt.
- Het voorschot dat bij de aankoop wordt betaald.
- Of je volledig eigendom of vruchtgebruik kiest.
- Hoe lang de overeenkomst duurt.
- Of de lijfrente geïndexeerd wordt.
- Het aantal verkopers en hun leeftijd.
- Eventuele andere afspraken over onderhoud of kosten.
De hoogte van het voorschot hangt vaak af van de leeftijd van de verkoper en wordt tussen koper en verkoper vastgesteld. Als de verkoper ouder is zal het voorschot meestal hoger zijn. Als de verkoper in de woning kan blijven wonen (vruchtgebruik), zal de prijs lager zijn en kan de maandelijkse lijfrente meer dan de helft lager liggen. De duur van de overeenkomst en of de rente geïndexeerd wordt, hebben ook invloed op de hoogte van de maandelijkse betalingen. En als er meerdere verkopers zijn, zal de rente lager zijn omdat het risico dat beide overlijden kleiner is.
Voordelen en nadelen van verkopen op lijfrente voor de verkoper
Voordelen:
- Het ontvangen inkomen is gegarandeerd en biedt financiële zekerheid.
- Je kunt jezelf beschermen tegen mogelijke wanbetalingen door een “ontbindend beding” in het contract op te nemen.
- Afspreken dat de lijfrente geïndexeerd wordt, zorgt ervoor dat het bedrag meegroeit met de inflatie.
- De ontvangen rente wordt niet belast door de fiscus, behalve als de koper een bedrijf is of de woning voor professionele doeleinden gebruikt.
Nadelen:
- Hogere rente bij consumentenkrediet: Als je een lening nodig hebt voor het ‘boeket’, zal de rente doorgaans hoger liggen dan bij een hypothecair krediet.
- Onzekerheid over levensverwachting verkoper: Bij een lijfrente hangt de duur van de betalingen af van de levensverwachting van de verkoper, wat onzekerheid met zich meebrengt voor de koper.
- Beperkte beschikbaarheid van blote eigendom: Het vinden van een verkoper die zijn woning met blote eigendom verkoopt, is zeldzaam.
- Beperkte mogelijkheid om verkoper uit woning te zetten: Bij een lijfrente met vruchtgebruik kan de verkoper zijn leven lang in de woning blijven, waardoor de koper beperkt is in het gebruik van de woning.
Voordelen en nadelen van kopen op lijfrente voor de koper
Voordelen:
- Als de verkoper niet lang meer leeft, kan de koper hiervan profiteren. Omdat bij het kopen van een woning via lijfrente de volledige aankoopprijs niet in één keer betaald hoeft te worden, is het niet altijd nodig om een lening af te sluiten. Hoewel een lening wel nodig kan zijn als het voorschot hoog is, is het niet mogelijk om een hypotheeklening af te sluiten voor dit soort vastgoedaankopen.
Nadelen:
- Verlies van eigendom: Hoewel de verkoper het recht behoudt om de woning te blijven gebruiken, verliest hij/zij het eigendom ervan. De woning kan dan niet worden nagelaten aan erfgenamen.
- Risico op niet-betaling: Er bestaat een risico dat de koper stopt met het betalen van de rente. Dit risico kan echter worden verminderd door maatregelen te nemen die de notaris kan voorstellen bij het opstellen van het verkoopcontract.
- Einddatum van de rentebetaling: Vaak wordt een einddatum afgesproken waarop de rentebetaling stopt. Als de verkoper op die datum nog leeft, kan hij/zij wel in de woning blijven wonen. Hij verliest wel het extra maandelijkse inkomen waar hij tot dan toe van kon genieten.
Is vastgoed kopen met een lijftrente verstandig?
Dit hangt af van verschillende factoren. De rente wordt nauwkeurig berekend op basis van formules, dus theoretisch gezien zou het uiteindelijke aankoopbedrag niet veel af moeten wijken. Echter, als de verkoper aanzienlijk langer leeft dan voorspeld, kan dit nadelig uitpakken voor de koper.
Als je een beperkt startkapitaal hebt om te investeren, kan het zeker de moeite waard zijn om te overwegen om met lijfrente te kopen. Dit kan vooral interessant zijn als je de woning in blote eigendom koopt en al ergens anders woont. Als je echter direct op zoek bent naar een eigen woning, kan het lastiger zijn om een optie te vinden met vrije lijfrente. In dat geval is een reguliere aankoop wellicht een betere idee.