Met het capaciteitstarief kan je besparen op energie. Wat is het capaciteitstarief? Wat zijn de voorwaarden om in aanmerking te komen? Hoe vraag ik het aan? Mijntoeslagen informeert je.
Wat is het capaciteitstarief?
Het capaciteitstarief is geen bijkomende tarief, maar een nieuwe berekening die vanaf 1 januari 2023 wordt toegepast voor de berekening van een deel van de nettarieven. Dat zijn de kosten die je betaalt voor de aanleg en het onderhoud van het elektriciteitsnet. De berekening van het capaciteitstarief verschilt indien je over een analoge of digitale meter beschikt. Het capaciteitstarief geldt voor elektriciteit, niet voor aardgas.
Hoe werkt het capaciteitstarief?
Tot eind 2022 werd je factuurbedrag bepaald enkel op basis van je verbruik. Vanaf 2023 zal een deel van je factuur bepaald worden op basis van piekvermogens, niet alleen op je verbruik. Hoe hoger die piek, hoe meer je betaalt:
- Voor een doorsnee gezin zal ongeveer 7% van de factuur op je piekvermogens gebaseerd zijn.
- Daarvoor wordt elke maand gekeken naar het hoogste gemiddelde vermogen per kwartier: de maandpiek (in kilowatt).
- Het gemiddelde van je laatste 12 maandpieken is de basis voor het capaciteitstarief.
Hoe wordt het capaciteitstarief berekend bij een digitale meter?
De digitale meter meet je elektriciteitsverbruik per kwartier in kWh:
- Tijdens dit kwartier neem je niet altijd evenveel elektriciteit van het net af waardoor er hogere en lagere pieken in elektriciteitsverbruik zijn.
- Het gemiddelde verbruik gedurende vijftien minuten noemen we het kwartiervermogen (in kW).
- De maandpiek is gelijk aan het hoogste kwartiervermogen in één maand.
Hoe wordt het capaciteitstarief berekend bij een analoge meter?
Een analoge meter registreert geen (verbruiks)pieken. Daardoor berekent men het capaciteitstarief niet a.d.h.v. het piekvermogen. De berekening splitst men op in twee delen:
- Vast bedrag:
- Een analoge meter registreert geen verbruikspieken.
- Daardoor wordt het capaciteitstarief voor een analoge meter niet berekend aan de hand van je maandpieken.
- Daarom rekent men een vast bedrag aan dat overeenkomt met een maandpiek van 2.5 kW.
- Voor een doorsnee gezin bedraagt dat vast bedrag jaarlijks ongeveer 101.00 euro (exclusief btw).
- Bedrag berekend op basis van je elektriciteitsverbruik (kWh): Je elektriciteitsverbruik verkrijg je door het aantal kilowatt (kW) te vermenigvuldigen met de tijd in uren dat je (een toestel) gebruikt.
Wat is het verschil tussen vermogen (kW) en verbruik (kWh)?
Het vermogen van een toestel drukt men vaak uit in watt (W) of kilowatt (kW). Dit vermogen is de snelheid waarmee een huishoudelijk toestel energie verbruikt. Stel dat je een stofzuiger van 1100 W een halfuur gebruikt, dan heb je in totaal 0,55 kWh (kilowattuur) aan elektriciteitsverbruik.
Waar is het capaciteitstarief van toepassing?
In landen zoals Nederland, Noorwegen, Spanje en Italië betalen gezinnen en kleine bedrijven al een capaciteitstarief. Bij ons bepalen verschillende energieregulatoren of de nieuwe nettarieven er komen. Welke energieregulator verantwoordelijk is, hangt af van je woonplaats:
- Vlaanderen: In Vlaanderen voert de VREG (de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt) een capaciteitstarief in op 1 januari 2023.
- Wallonië: In Wallonië bekijkt de CWaPe (de Waalse regulator van de elektriciteits- en gasmarkt) een hervorming voor gezinnen en kleine bedrijven wat betreft de invoering van het capaciteitstarief.
- Brussel: In Brussel besliste Brugel, de Brusselse regulerende instantie voor elektriciteit, gas en controle van de waterprijzen, al om een (beperkt) capaciteitstarief in te voeren.
Waarom wordt het capaciteitstarief ingevoerd?
Door de invoering van het capaciteitstarief hoopt de VREG het elektriciteitsnet minder te belasten:
- Door de energietransitie, de overschakeling van fossiele- en nucleaire energiebronnen naar hernieuwbare energiebronnen, neemt die belasting namelijk toe.
- De nieuwe nettarieven moet Vlaamse gezinnen aanmoedigen hun verbruik over de dag te spreiden waardoor het elektriciteitsnet niet overbelast geraakt.
Voor wie is het capaciteitstarief van toepassing?
Het capaciteitstarief was eerder al van toepassing voor grote bedrijven. Vanaf 1 januari 2023 splitst de VREG de bestaande netwerkkosten op in twee delen voor onder andere:
- Alle gezinnen in Vlaanderen
- Kleine bedrijven in Vlaanderen
Hoeveel bedraagt het capaciteitstarief?
Hoeveel je betaalt voor het capaciteitstarief hangt af van je netbeheerder en is dus afhankelijk van je woonplaats.
Vanaf 2023 betaal je voor 1 kW over heel Vlaanderen +/- volgende tarieven:
- Op jaarbasis: 40.4 euro (exclusief btw)
- Op maandbasis: 3.37 euro (exclusief btw)
Verdwijnt het nachttarief?
Het onderscheid dag- en nachttarief verdwijnt met de invoering van het capaciteitstarief op 1 januari 2023 enkel voor de distributienettarieven:
- Je geniet dus niet meer van een voordeel en betaalt hetzelfde tarief tijdens de nacht, dag en het weekend.
- Het regime dag/nacht blijft wel behouden voor de energiekosten.
- Deze kosten vormen samen met de distributienettarieven en andere heffingen het totale bedrag op je energiefactuur.
Het capaciteitstarief voor mensen met zonnepanelen
Zonnepanelen of een thuisbatterij zijn een ideale manier om je maandpieken af te vlakken:
- Dat neemt niet weg dat je ook hier je energieverbruik beter spreidt doorheen de dag.
- Van zodra je zonnepanelen geen elektriciteit opwekken, zoals ‘s avonds, neem je namelijk ook elektriciteit van het net af.
- Als je dan plots als je huishoudelijke toestellen laat werken, zal ook jouw maandpiek de hoogte inschieten.
