Hoe krijg je een sociale woning? Hier vind je alle informatie

Als je het financieel moeilijk vindt om een woning te vinden, kan een sociale woning een oplossing voor je bieden. Wat is een sociale woning? Hoe kan je die woning verkrijgen? Hoe vraag je het aan? Mijntoeslagen informeert je.

Wat is een sociale woning?

Een woonmaatschappij verhuurt sociale en betaalbare woningen in Vlaanderen. Ze verhuurt studio’s, woningen en appartementen aan personen met een klein inkomen.

Wat zijn de voorwaarden om een sociale woning verkrijgen?

• Je bent 18 jaar of ouder. Lees hier wat je doet als je toch jonger dan 18 jaar bent.
• Jouw gezinsinkomen (geïndexeerd) van max. 3 jaar terug (voor aanvragen in 2024) bedraagt niet meer dan de bedragen in onderstaande tabel.
• Je mag geen woning of bouwgrond volledig of gedeeltelijk in volle eigendom of volledig in vruchtgebruik hebben, in het binnen- of buitenland, op het ogenblik van de inschrijving.
• Je moet ingeschreven zijn in het bevolkings- of vreemdelingenregister.
• Jouw vermogen of de positieve saldi op spaar-, betaal-, termijn- en effectenrekeningen mogen een bepaalde grens niet overschrijden.

Wat is je inkomen?

Met inkomen bedoelen we het gezamenlijk belastbaar inkomen, afzonderlijk belastbaar inkomen, een inkomensvervangende tegemoetkoming, leefloon en de van belasting vrijgestelde beroepsinkomsten uit het buitenland of verworven bij een Europese of internationale instelling:

• Enkel het inkomen van de toekomstige initiële huurder en zijn of haar partner (gehuwde) of feitelijke of wettelijke samenwoner die mee de woning gaat bewonen, telt mee.
• Er wordt gekeken naar het inkomen van het meest recente jaar (maximum drie jaar oud) waarvoor een aanslagbiljet beschikbaar is.
• Binnen één gezin zijn verschillende inkomensjaren mogelijk, maar enkel het huidige jaar wordt geïndexeerd.
• Als het inkomen de inkomensgrens overschrijdt of als niemand een inkomen heeft, dan wordt er naar het huidig inkomen gekeken.

Hoe hoog mag jouw inkomen zijn?

Het maximale inkomen als u inschrijft in 2024:

Een persoon ten laste betekent:

• een kind dat op jouw adres is ingeschreven en dat minderjarig is of een kind dat recht geeft op gezinsbijslag.
• jouw kind dat regelmatig bij je verblijft en minderjarig is of een kind dat recht geeft op gezinsbijslag
• iemand, meerderjarig of minderjarig, die erkend is als ernstig gehandicapt

Zit je in collectieve schuldenregeling, budgetbegeleiding of budgetbeheer?

Dan wordt er gekeken naar jouw actueel besteedbaar inkomen. Als je nu minder verdient dan het inkomen van het jaar van jouw meeste recente aanslagbiljet te hoog dan wordt er gekeken naar jouw inkomen van minstens drie van de afgelopen zes maanden.

Middelentoets

Jouw vermogen wordt via een middelentoets nagegaan. Het is een nieuwe inschrijvings- en toelatingsvoorwaarde, die geldt voor (potentiële)
kandidaat-huurders vanaf 1 januari 2024:

• Jouw vermogen of de positieve saldi op spaar-, betaal-, termijn- en effectenrekeningen zal nagegaan worden door de woonmaatschappij.
• Deze mogen een bepaalde grens niet overstijgen.
• Zittende huurders moeten niet aan deze voorwaarde voldoen, ook niet als ze verhuizen naar een andere sociale woning.

Eigendom

Je kan niet inschrijven als u een woning of bouwgrond volledig of gedeeltelijk:

• in volle eigendom, vruchtgebruik, erfpacht of opstal hebt
• in erfpacht, opstal of vruchtgebruik hebt gegeven

Uitzonderingen:

• Jouw woning is onbewoonbaar of ongeschikt verklaard. Dit gebeurde maximaal 2 maanden voor jouw inschrijving.
• Jouw woning is onaangepast aan jouw fysieke beperking.
• Je hebt een handicap en komt in aanmerking voor een ADL-woning.
• Je hebt een woning in een ruimtelijke bestemmingszone waar wonen niet mag (zoals een campingverblijf).
• Je verliest het beheer van jouw woning door een collectieve schuldenregeling of een faillissement.
• Je hebt een eigendom met een (ex-)partner die de woning niet mee gaat bewonen.
• Je hebt een woning of bouwgrond gedeeltelijk in eigendom(srecht) kosteloos verworven, bijvoorbeeld via een erfenis of schenking.

Kortom, je mag als huurder geen woning of bouwgrond in volle eigendom hebben of het volledig vruchtgebruik erop hebben. Zelfs als je maar een paar procent volle eigendom bezit, mag dit niet. Deze regels gelden voor je en jouw inwonende partner. En, voor een woning of bouwgrond in het binnen- of buitenland.

Heb je een woning of bouwgrond (gedeeltelijk) in eigendom of in vruchtgebruik?

Dan ben je verplicht om jouw woonmaatschappij te informeren:

• Je bent ook verplicht om op korte termijn jouw (aandeel in de) woning of bouwgrond te verkopen, weg te schenken of te ruilen.
• Deze termijn kan verschillen in elke situatie.
• Contacteer jouw woonmaatschappij om uw dossier samen te bekijken.

Ingeschreven zijn in bevolkings- of vreemdelingenregister

Je moet ingeschreven zijn in het bevolkings- of vreemdelingenregister.

Verplichtingen als je huurder wordt of bent

• Je moet voldoen aan de voorwaarden voor Nederlandse taalkennis.
• Vanaf 1 januari 2023 moet je je onder bepaalde voorwaarden inschrijven bij de VDAB als je nog niet werkt (als werknemer of zelfstandige).
• Vanaf 1 januari 2024 mag jouw vermogen of de positieve saldi op spaar-, betaal-, termijn- en effectenrekeningen een bepaalde grens niet overschrijden (voor nieuwe huurders vanaf januari 2024).
• Je mag niet te groot wonen bij een sociale verhuurder. De grootte van jouw gezin bepaalt de grootte van jouw woning. Je mag één slaapkamer meer hebben dan het aantal bewoners (het aantal huurders wordt gelijkgesteld met één).
• Verandert jouw gezinssamenstelling, inkomens- of eigendomssituatie? Informeer dan meteen jouw sociale verhuurder.

Hoe vraag ik een sociale woning aan?

Inschrijving

Je kan online inschrijven voor een sociale woning:

• Dit doet je via het centraal inschrijvingsregister, het online loket voor kandidaat-huurders.
• Meer info over de online inschrijvingsprocedure. Lukt online niet? Dan kan je terecht bij jouw woonmaatschappij.
• Na jouw inschrijving kom je op een wachtlijst.
• Afhankelijk van jouw situatie en het aantal beschikbare woningen kan de wachttijd sterk variëren.
• In het centraal inschrijvingsregister, het online loket voor kandidaat-huurders, kan je in de toekomst jouw plaats op de wachtlijst bekijken.

Toewijzing

De woonmaatschappij zal je een woning voorstellen. Dit heet een toewijzing en verloopt via bepaalde regels. Een toewijzing hangt af van jouw wachttijd (moment van jouw inschrijving), jouw lokale binding met de gemeente, jouw woonsituatie en of je tot een bepaalde doelgroep behoort.

Huurovereenkomst

Zodra je een sociale woning aanvaardt, krijg je een huurovereenkomst van negen jaar. De details van de huurovereenkomst hangen samen met welke woning je krijgt: een eigen woning van de woonmaatschappij of een ingehuurde woning door de woonmaatschappij van een private eigenaar. Je betaalt als huurder een huurwaarborg aan de verhuurder bij de start van de huurovereenkomst. Dat is verplicht door de regelgeving.

Hoe wordt de huurprijs berekend?

Er zijn twee manieren van huurprijsberekening bij een sociale huurwoning:

1. Voor de eigen woningen
De Vlaamse overheid bepaalt de huurprijs van een sociale huurwoning. Huurder en sociale verhuurder kunnen daar niet
van afwijken. De huurprijs wordt berekend op basis van

• het inkomen
• de waarde van de woning
• en de gezinsgrootte.

De prijs moet betaalbaar zijn en is nooit hoger dan de prijs van een vergelijkbare woning op de private huurmarkt. Huurders die geen of amper een inkomen hebben betalen de minimale huurprijs.

2. Voor de ingehuurde woningen

• Woonmaatschappijen huren ook kwaliteitsvolle woningen en appartementen in op de private huurmarkt:
• Ze verhuurt die vervolgens voor een redelijke huurprijs verder aan personen met een bescheiden inkomen.
• Een woonmaatschappij onderhandelt met de eigenaar van de woning, om een zo laag mogelijke huurprijs te verkrijgen.
• Je betaalt aan de woonmaatschappij dezelfde huurprijs, als de maatschappij aan de eigenaar betaalt.